اتخاد تصمیم درست در تغذیه در سرطان به خصوص در اطفال مبتلا به سرطان، تحت شیمی درمانی و یا کورتون تراپی، علاوه بر آنکه به بهبود بهتر آنها کمک می کند، همچنین در روند درمان آنها و نیز کاهش عوارض جانبی تاثیر بسیار زیادی دارد. در این توضیحات در ابتدا در مورد تمامی مواردی که در مورد تغذیه کودکان سرطانی باید حتما به آنها توجه داشته باشید صحبت می کنیم و سپس در مورد راهکارهای تغذیه ای برای کاهش عوارض و بهبود بیشتر بیماری صحبت خواهیم کرد.
فهرست مطالب
(برای دسترسی سریع، کلیک کنید)
سوالات پر تکرار
به طور کلی، کم اشتهایی یکی از عوارض شایع در پی درمان شیمی درمانی است. به همین دلیل بسیار مهم است که ما این مورد را به عنوان یک عارضه نه اختلال بشناسیم و در پی راهکارهایی برای بهبود این شرایط باشیم. در این مواقع می توانید با استفاده از راهکارهای زیر، شرایط را تا حد زیادی بهبود دهید و از کاهش وزن کودک جلوگیری نمایید.
سعی کنید حجم هر وعده را پایین بیاورید تا کودک بتواند آن را مصرف کند اما حتما باید تعداد وعده ها را افزایش دهید. همچنین سعی کنید از بشقاب ها و ظرف های کوچک تر برای سرو غذا استفاده نمایید زیرا بشقاب را پر تر نشان می دهد و این مورد از نظر روان شناسی می تواند تاثیر مثبت روی اشتهای کودک داشته باشد.
در دوره های کم اشتهایی ما باید از هر فرصتی برای رساندن کالری به کودک استفاده کنیم. به همین دلیل پیشنهاد می شود همیشه موادی مانند آب میوه های طبیعی (حتما طبیعی)، میوه، فرنی، ساندویچ های دست ساز خانگی (مانند کتلت)، کیک مرغ و…در دسترس باشد تا به محض اینکه کودک احساس گرسنگی کرد، بتواند مصرف کند.
در این موارد از مواد غذایی ملایم تر مانند انواع ماکارانی، نان، برنج، آبگوشت، انواع سوپ ها و… استفاده کنید.
بهترین دما، برای سرو غذا برای افراد مبتلا به سرطان، دمای اتاق است. یعنی نه غذا را سرد و داغ سرو کنید. اجازه دهید غذا که به دمای اتاق رسید سپس آن را سرو نمایید.
نکته مهم: این به این معنی نیست که مثلا غذای یخچال را بیرون بگذارید تا به دمای اتاق برسد و سپس سرو نمایید. غذای یخچال باید ابتدا حتما روی گاز حرارت ببیند تا میکروب زدایی شود و سپس اجازه دهید تا سرد شود و پس از آن سرو نمایید.
در مواقعی که دهان آفت میزند، از خوردن مواد غذایی اسیدی مانند گوجه، پرتغال، آب پرتغال، لیموناد، نوشیدنی های گازدار و.. جدا خودداری نمایید. زیرا می تواند باعث بدتر شدن شرایط بیمار شود.
ممکن است به هر دلیلی در مواقعی بلع غذا برای کودک دشوار باشد. در این موارد سعی کنید غذاهای سفت وجامد را حذف کنید و به جای آنها از پوره ها، سوپ ها، شیک ها و.. استفاده کنید که بلع راحت تری دارند.
در مواقعی که دهان کودک آفت دارد و زخم است و یا اینکه کودک مشکل بلع دارد، بهتر است که همراه غذا آب بنوشید تا اینکه بلع غذا برای وی راحت تر شود. اما در سایر موارد بهتر است نیم ساعت قبل یا بعد از غذا آب بخورد تا روی اشتهای وی تاثیر نگذارد.
یکی از عواض شایع شیمی درمانی، کاهش اشتها است که معمولا یک دوره همراه بیمار است و بعد از آن از بین می رود. برای اینکه از کاهش وزن ناشی از این کم اشتهایی جلوگیری کنیم، بهترین راه این است که در مواقعی که کودک اشتهای خود دارد (بین زمان های شیمی درمانی)، از غذاها و میان وعده های پرکالری استفاده کنیم تا ذخایر انرژی بدن کودک زیاد باشد. به طور مثال پبشنهاد می شود غذای کودک را کمی با روغن زیتون ، چرب تر از حالت عادی درست کنید تا یک چربی سالم به بدن وی وارد شود. همچنین سعی کنید میزان پروتئین دریافتی کودک مناسب باشد.
یکی از عوارض داروهای کورتون افزایش اشتها است که این افزایش اشتها می تواند باعث افزایش تورم بدن و همچنین افزایش وزن شود. با توجه به شرایط خاص کورتون تراپی و همچنین بیماران سرطانی، بسیار مهم است که در این شرایط تغذیه کودکان چگونه باشد. برای آنکه کودک یک تغذیه مناسب داشته باشد، به نکات زیر توجه داشته باشید:
در این دوره بهتر است که کودک سه وعده غذا به همراه یک الی دو وعده میان وعده داشته باشد. پیشنهاد می شود اگر کودک یک ماده غذایی رو مصرف کرد، حداقل 20 دقیقه برای دریافت ماده غذایی بعدی صبر کند.
با توجه به اینکه مصرف نمک زیاد میتواند باعث احتباس بیشتر آب در بدن کودک و در اصطلاح ادم شود، به همین دلیل در دوره های کورتون تراپی، نمک را به طور کامل از رژیم غذایی کودک حذف کنید. زیرا سایر مواد غذایی مانند نان، به اندازه نیاز کودک نمک دارند. همچنین در این دوره از مصرف غذاهای بیرون بر، فست فود ها، تنقلات، کیک، بیسکوییت و… جدا خودداری نمایید زیرا حاوی مقدار زیادی نمک هستند.
مانند همه توصیه های غذایی، بهتر است در این دوره تنوع غذایی را حفظ کنید. اما نکته مهمی که وجود دارد این است که بهتر است وعده غذایی را با یک میوه و یا سالاد شروع کنید. شروع وعده غذایی با میوه و یا سالاد کمک می کند تا اشتهای فرد کنترل بهتری داشته باشد، ضمن اینکه یک این موارد جز مواد غذایی سالم هستند که پر کردن معده با آنها انتخاب مناسبی است.
یکی از بهترین روش هایی که می توانید کودک را از خوردن زیاد نگه دارید، این است که وی را با ورزش سرگرم کنید. این مورد علاوه بر اینکه جلوی پرخوری را میگیرد، در سوزاندن کالری های اضافه و همچنین افزایش هورمون های شادی آور موثر می باشد. پس به هر قیمتی کودک را فعال نگه دارید.
در درجه اول بهتر است که هیچگونه ماده غذایی نا سالم برای هیچ یک از افراد خانواده خریداری نشود. و نکته دوم اینکه بهتر است مواد غذایی نا مناسب در این دوره در دسترس نباشند. مثلا به جای آنکه روی میز ظرف شکلات داشته باشید، سعی کنید ظرف میوه داشته باشید. یا در یخچال سعی کنید مواد غذایی سالم تر قابل رویت باشند و مواد غذایی که نمک زیاد دارند و یا ناسالم تر هستند، در قسمت های غیر قابل رویت یخچال قرار بگیرند.
با توجه به اینکه در این دوره انرژی دریافتی بیمار زیاد است، به همین دلیل به هیچ وجه مصرف نوشیدنی های انرژی زا و همچنین نوشابه توصیه نمیشود. زیرا علاوه بر میزان کالری بالا، ارزش غذایی پایینی نیز دارند.
در مورد افزایش اشتهای ناشی از کورتون تراپی این مسئله را مد نظر داشته باشید که بعد از اتمام دوره درمان، اشتهای کودک کمتر از حالت عادی میشود. اما نگران نباشید. این مسئله طبیعی است و بعد از مدتی مجددا اشتهای کودک به حالت عادی بر میگردد.
منبع: kidshealth.org
مواردی که در درمان کودکان سرطانی (تغذیه در سرطان) باید حتما رعایت کنید:
همیشه یادتان باشد که در مورد همه افراد ما باید به ایمنی غذا از مزرعه تا سفره و قاشق و چنگالی که از آن برای خوردن غذا استفاده میکنیم توجه داشته باشیم. این مورد در مورد افراد مبتلا به سرطان و تغذیه در افراد مبتلا به سرطان اهمیت بسیار بیشتری دارد، زیرا سیستم ایمنی در این افراد ضعیف تر است. اما برای اینکه ما غذای ایمن مصرف کنیم باید به چه نکاتی توجه داشته باشیم:
خرید مواد غذایی در تغذیه در سرطان:
همه مواد غذایی که خریداری می کنید بسته بندی باشند و مهر وزارت بهداشت داشته باشند.
تحت هیچ شرایطی مواد غذایی فله ای خریداری نکنید
نگه داری مواد غذایی:
مواد غذایی داخل یخچال را به صورت جداگانه و داخل نایلون نگه داری نمایید
میوه ها و سبزی ها را قبل از وارد کردن به یخچال بشورید
پخت مواد غذایی:
تحت هیچ شرایطی از روغن های سوخته و یا روغن هایی که چند بار حرارت دیده اند استفاده نکنید.
مواد غذایی نیم پز (مانند تخم مرغ عسلی، سوشی و…) استفاده نکنید.
ترجیحا سبزیجات را به صورت پخته مصرف نمایدد در غیر این صورت حتما به خوبی آنها را بشورید.
سرو مواد غذایی:
تحت هیچ شرایطی غذاهای مانده در یخچال را مصرف نکنید.
در هنگام سرو غذا سعی کنید منابع پروتئینی غذا را اول از همه بخورید. (منابع غذایی شامل: انواع گوشت ها، سویا، حبوبات و…)
تعادل در رژیم غذایی در تغذیه در سرطان:
در مورد افراد مبتلا به سرطان (تغذیه در سرطان) ، نیاز های غذایی نسبت به سایر افراد بیشتر می باشد. به همین دلیل بسیار مهم است که این نیاز های غذایی به درستی و اصولی بر طرف گردند. به طور کلی تغذیه در سرطان و یا همان رژیم غذایی کودکان مبتلا به سرطان شامل 4 گروه زیر است:
پروتئین ها:
دلایل اهمیت: موثر در رشد کلی بدن، بازسازی بافت ها، تولید سلول های خونی، افزایش قدرت ایمنی بدن، بهبود سریع تر عوارض جانبی شیمی درمانی و رادیوتراپی
منابع غذایی: پنیر، تخم مرغ، شیر، ماست، انواع گوشت ها، ماهی، لوبیا، انواع مغزیجات، عدس، سویا و…
کربوهیدرات ها:
دلایل اهمیت: منبع انرژی برای بدن، کمک به حفظ عملکرد بافت ها
منابع غذایی: نان، ماکارانی، سیب زمینی، برنج، میوه
بهترین منبع غذایی: غلات کامل مانند نان سبوس دار. زیرا دارای فیبر می باشند که این مورد می تواند در بهبود یبوست ناشی از عوارض درمان موثر باشد.
چربی ها:
دلایل اهمیت: ذخیره انرژی در بدن، حفظ بافت های بدن، کمک به جذب و حمل تعدادی از ویتامین ها در بدن، کمک به کالری از دست رفته در کودکان تحت درمان و دارای کم اشتهایی
منایع غذایی: آجیل ها (به خصوص گردو و بادام)، روغن زیتون، ماهی
منابع غذایی نامناسب: غذاهای سرخ شده، چربی گوشت قرمز، شیرینیجات، روغن نباتی جامد و…
مکمل های غذایی در تغذیه در سرطان:
به طور کلی با توجه به تداخلی که مکمل ها با داروهای شیمی درمانی دارند، از خود درمانی در این حیطه جدا خودداری نمایید. بهترین حالت این است که کودک نیازهای غذایی خود را از طریق مواد غذایی دریافت کند. مگر در مواقع خاص و به دلایل پزشکی (مانند کمبود اشتها و یا علائم کمبود ویتامین)، مکمل را می توانید زیر نظر کارشناس تغذیه و با توصیه ایشان مصرف نمایید.
راهکارهای تغذیه در سرطان برای کاهش عوارض و بهبود بیشتر بیماری:
به طور بیمار در طی روند درمان سرطان وشیمی درمانی می تواند عوارض زیر را تجربه کند:
حالت تهوع
استفراغ
خشکی دهان
آفت دهانی
یبوست
اسهال
حساسیت زیاد به بو و مزه غذا
بلع مشکل غذا
خبر خوب اینکه بعد از اتمام دوره درمان، تمامی این حالت ها از بین می روند و هیچ کدام یک از علائم گفته شده تکرار نمی شود.
تهوع و استفراغ:
برای کنترل تهوع و استفراغ:
در درجه اول مطمئن شوید که کودک همه داروهای خود را به درستی دریافت می کند.
از غذاهای ملایم با بو و عطر و طعم کمتر استفاده کنید(به خصوص در روزهایی که تحت درمان هستید).
از مصرف غذاهای شور، شیرین، چرب و سرخ کردنی اجتناب کنید.
ترجیحا در نزدیکی کودک آشپزی نکنید تا بوی غذا علائم وی را تشدید نکند.
اسهال:
برای کنترل اسهال:
از غذهای سهل الهضم (مانند برنج، نان سفید، موز، پوره سیب) بیشتر استفاده کنید.
مصرف زیاد آب و مایعات (برای جبران مایعات از دست رفته)
اجتناب از مصرف این غذاها: محصولات لبنی، غذاهای چرب، تند و یا سرخ شده، غذاهای حاوی کافئین (مانند چای، قهوه، شکلات)، غذاهای پر فیبر (مانند میوه و سبزی خام)، انواع کلم و کلم بروکلی (به علت ایجاد گاز)
یبوست:
برای کنترل یبوست:
مصرف زیاد این منابع غذایی: منایع پر فیبر (مانند میوه و سبزی)، انواع مغزیجات، غلات کامل (مانند نان سبوس دار)
مصرف زیاد آب
مصرف آلو و آب آلو
مصرف چای
مصرف کافی آب:
افرادی که تحت درمان سرطان هستند معمولا دچار کم بی می شوند (به علت استفراغ، اسهال و یا کاهش مصرف آب) که این کم آبی میتواند بر روی کیفیت زندگی و تعادل بدنی آنها تاثر گذار باشد. به همین دلیل بسیار مهم است که بدن فرد در وضعیت کم آبی قرار نگیرد. علائم کم آبی و همچنین راهکار های مقابله به آب به شرح زیر می باشند:
علامت کم آبی:
ادرار زرد تیره (در حالت طبیعی ادرار باید زرد روشن باشد)
گیجی
بی حالی
راههای مقابله با کم آبی:
از لیوان های جذاب و کارتونی برای بچه ها استفاده کنید.
سعی کنید همیشه یک لیوان آب و یا قمقمه در نزدیکی کودکتان باشد تا به محض تشنگی آب بنوشد.
در مواقعی که اشتهای کودک به آب کم است، میتوانید از آبمیوه های طبیعی استفاده کنید تا بدن در حالت کمبود آب قرار نگیرد. (از آب میوه های مصنوعی تحت هیچ شرایطی استفاده نکنید)
از آب سبزیجات مانند خیار و گوجه نیز میتوانید استفاده کنید. (در موقعی که زخم های دهانی دارید، از آب گوجه استفاده نکنید)
سوپ حاوی مقدار مناسبی آب است و میتوانید در مواقعی که کودک در وضعیت کم آبی است، یک وعده غذایی را به سوپ اختصاص دهید.
سایر توصیه های که به بهبود وضعیت کلی کودک کمک میکند:
مسواک روزانه دندان ها: این مورد علاوه بر تامین بهداشت دهان و دندان می تواند به درک بهتر مزه غذاها و کاهش عوارض دهان و دندان مربوط به شیمی درمانی کمک کند.
استفاده از قاشق چوبی: در مواقعی که کودک طعم فلز را در دهان حس میکند، بهتر است از قاشق های فلزی استفاده نکنید و به جای آن از قاشق چوبی استفاده نمایید.
تنوع غذایی: برای کمک به بهبود حس ذائقه کودک، سعی کنید در رژیم غذایی وی از گروه ها غذایی مختلف استفاده نمایید.
بعد از خواندن متن بالا و سوالات پر تکرار، اگر هنوز سوالی برایتان بی جواب مانده است، در باکس پایین میتوانید بپرسید. کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخ خواهند داد.
ذرت برای بیماری allکه تازه یک هفته شیمی درمانی میشه خوبه؟
مصرف ذرت برای بیماران تحت شیمی درمانی و یا مبتلا به سرطان منعی ندارد.
در حد تعادل در رژیم غذایی خود قرار دهید.
با آرزوی سلامتی
سلام وقت بخیر میتونم به بیمارسرطانی که تحت درمان هست آویشن و پونه بدم
در مورد پونه و آویشن برای پیشگیری از سرطان اطلاعات زیاذی موجود است. اما در مورد مصرف در حین درمان سرطان و شیمی درمانی، اطلاعات دنیای پزشکی به اندازه کافی نیست و ممکن است با درمان شما تداخل داشته باشد. ضمن اینکه آویشن یک آنتی بیوتیک محسوب میشود و هرگز توصیه نمیشود که به صورت روتین استفاده گردد. از این رو به طور کلی پیشنهاد می شود در این دوره با توجه به کمبود شواهد، از مصرف روتین و همیشگی این دو مورد بپرهیزید.
با آرزوی سلامتی
سلام من مادر محمد مهدی جاوید هستم از بیماران گلستان محمد ۲هفته بیمار شده بود و۸۰ درصد ریشو قارچ گرفته بود وکاهش وزن داشته خیلی طوری که نمیتونه رو پاهاش راه بره وعضلاتش تحلیل رفته خواستم ببینم شما چه توصیه ای دارید تا بتونه راه بره البته یه مقدار تو این چند روز بهتر شده ولی هنوز خیلی ضعیف هست ممنون میشم جواب بدید
با سلام. در مورد شرایط فعلی، بعد از طی کردن این دوره حاد مجددا محمد مهدی وزن خواهد گرفت و از نظر راه رفتن مسئله برطرف خواهد شد. آنچه مهم است در حال حاضر تمرکزتان را روی بهبودی و رعایت پروتکل درمانی به همراه استریل نگه داشتن مواد غذایی و محیط بیمار نگه دارید. توجه داشته باشید آن چیزی که در این فاز به حفظ عضله کمک می کند، مواد غذایی پروتئین دار است. از این رو سعی کنید در این دوره از این مواد غذایی در انواع دستورات غذایی خود بیشتر استفاده کنید. مواد غذایی پروتئین دار مانند: انواع گوشت ها (با تاکید بر مصرف گوشت های سفید)، تخم مرغ و حبوبات. با توجه به گرم بودن هوا در این فصل و احتمال فساد و لزوم توجه به استریل بودن مواد غذایی، حتما مواد غذایی را به طور کامل بپزید و به هیچ وجه خام و یا نیم پز استفاده نشود. در صورت عدم وزن گیری لطفا در مراجعه بعدی به بیمارستان، مشاور تغذیه مربوطه را باخبر سازید.
با آرزوی بهبودی