رژیم غذایی آبله مرغان در کودکان: ۵ نکته کاربردی خیلی مهم

درددآبله مرغان یک بیماری ویروسی است که بیشتر در کودکان رخ می‌دهد و باعث ایجاد حباب‌های خارش دار و دردناک روی پوست و مخاط‌ها می‌شود. این بیماری معمولاً به صورت خود به خود در عرض چند هفته بهبود می‌یابد، اما رژیم غذایی مناسب می‌تواند نقش مهمی در تسریع فرآیند درمان، کاهش شدت علائم و جلوگیری از عوارض ناخواسته داشته باشد. در این مقاله به بررسی ۵ نکته کاربردی در رابطه با رژیم غذایی کودکان مبتلا به آبله مرغان خواهیم پرداخت.

چرا رژیم غذایی در درمان آبله مرغان مهم است؟

رژیم غذایی مناسب برای کودکان مبتلا به آبله مرغان دارای سه هدف اصلی است:

• افزایش سطح ایمنی بدن: وقتی بدن با یک عفونت ویروسی مواجه می‌شود، سامانه ایمنی آن تلاش می‌کند تا با تولید آنتی‌بادی‌ها و سلول‌های خاص، ویروس را شناسایی و نابود کند. برای این کار، بدن به منابع کافی از پروتئین، ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و آب نیاز دارد. رژیم غذایی سالم و متنوع می‌تواند این منابع را فراهم کند و به تقویت سامانه ایمنی کودک کمک کند .
• التیام زخم‌های پوست و مخاط: حباب‌های آبله مرغان باعث تحریک، التهاب و خارش پوست و مخاط‌ها (مثل دهان، گلو، بینی و چشم) می‌شوند. اگر این حباب‌ها پاره شوند، علاوه بر درد، خطر عفونت ثانویه و جای باد را هم افزایش می‌دهند. رژیم غذایی حاوی غذاهای الکالایزینگ (افزایش دهنده pH خون)، ال-آرژینین (اسید آمینه موجود در گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، بادام و بیستون)، ویتامین C و E و آب می‌تواند به التیام زخم‌ها، کاهش التهاب و خارش و جلوگیری از جای باد کمک کند .
• پیشگیری از عوارض ناخواسته: آبله مرغان در برخی موارد ممکن است باعث بروز عوارض ناخواسته ای مثل عفونت پوستی، عفونت گوش میانی، آسم، آرتریت، پنومونی و سایر عفونت‌های باکتریایی شود. رژیم غذایی مناسب می‌تواند با کاهش فشار بر روی سامانه ایمنی و افزایش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها، احتمال بروز این عوارض را کاهش دهد .

رژیم غذایی آبله مرغان در کودکان

چه نوع غذاهایی برای کودکان مبتلا به آبله مرغان مناسب هستند؟

برای رژیم غذایی کودکان مبتلا به آبله مرغان، بهتر است از غذاهای سبک، سرشار از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها، مرطوب کننده و التیام بخش پوست استفاده کنید. برخی از این غذاها عبارتند از:

• آب و نوشیدنی‌های سالم: آب یکی از مهم‌ترین عناصر رژیم غذایی در دوران آبله مرغان است. آب به هیدراتاسیون بدن، تصفیه خون، حمل آنتی‌بادی‌ها و سلول‌های ایمنی به بافت‌های درگیر و تسریع فرآیند التیام کمک می‌کند. به کودک خود حداقل ۸ لیوان آب در روز بدهید. همچنین می‌توانید از نوشیدنی‌های دیگر مثل شیر، دوغ، آبلیمو، آب پرتقال، چای سبز و چای گل‌گاوزبان استفاده کنید. این نوشیدنی‌ها علاوه بر تامین آب، منابع خوبی از پروتئین، کلسیم، ویتامین C و آنتی‌اکسیدان هستند .

• سوپ و خورش: سوپ و خورش نه تنها منابع خوب پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند، بلکه با تامین حرارت و رطوبت به بدن، به تسکین درد و التهاب گلو و دستگاه تنفسی ناشی از حباب‌های آبله مرغان کمک می‌کنند. سعی کنید سوپ و خورش را با گوشت گاو، مرغ، ماهی، سبزیجات، حبوبات و غلات درست کنید. از افزودن چربی، نمک و ادویه‌های تند به حداقل برسانید. سعی کنید سوپ و خورش را گرم و نرم خوردن. اگر کودک دچار زخم‌های دهانی است، از دادن سوپ و خورش‌های ترش و تند خودداری کنید.
• میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات منابع عالی از ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر و آب هستند. این مواد به تقویت سامانه ایمنی، کاهش التهاب و التیام زخم‌های پوست و مخاط کمک می‌کنند. به کودک خود میوه‌ها و سبزیجات تازه یا پخته بدهید. می‌توانید از میوه‌های شیرین مثل انگور، هلو، آلو، آلبالو، خربزه و هندوانه استفاده کنید. این میوه‌ها علاوه بر تامین قند طبیعی برای انرژی، باعث تحریک اشتهای کودک هم می‌شوند. سبزیجات رنگین مثل گوجه فرنگی، هویج، کدو، بادمجان، فلفل دلمه‌ای و بروکلی نیز پر از ویتامین A، C و E هستند که به بهبود پوست و مخاط کمک می‌کنند.
• لبنیات: لبنیات منابع خوب پروتئین، کلسیم، فسفر و ویتامین B هستند. این مواد به تقویت استخوان‌ها، دندان‌ها، عضلات و بافت‌های نرم بدن کمک می‌کنند. به کودک خود شیر، دوغ، ماست، پنیر و دسر لبنی بدهید. سعی کنید از لبنیات با درصد چربی پایین استفاده کنید. اگر کودک دچار زخم‌های دهانی است، از دادن لبنیات ترش خودداری کنید.
• اگر کودک دچار زخم‌های دهانی است، از دادن لبنیات ترش خودداری کنید.
• غلات و حبوبات: غلات و حبوبات منابع خوب پروتئین، کربوهیدرات، فیبر، آهن و ویتامین B هستند. این مواد به تامین انرژی، تقویت خون، بهبود گوارش و کاهش استرس کمک می‌کنند. به کودک خود نان، برنج، ماکارونی، جو، گندم، عدس، نخود، لوبیا و سویا بدهید. سعی کنید از غلات و حبوبات کامل استفاده کنید. اگر کودک دچار زخم‌های دهانی است، از دادن غلات و حبوبات خشک و سفت خودداری کنید.
• روغن‌های گیاهی: روغن‌های گیاهی منابع خوب چربی‌های غیر اشباع هستند. این چربی‌ها به تقویت سلول‌های عصبی، تعادل هورمون‌ها، جذب ویتامین‌های A, D, E و K و بهبود پوست و مخاط کمک می‌کنند. به کودک خود روغن‌های گیاهی مثل روغن زیتون، روغن کلزا، روغن آفتابگردان و روغن سویا بدهید. سعی کنید از روغن‌های حاصل از هیدروژناسیون (مثل روغن پالم) خودداری کنید.

• آجیل و دانه‌ها: آجیل و دانه‌ها منابع خوب پروتئین، چربی‌های سالم، فیبر، ویتامین E و مواد معدنی مثل آهن، روی، سلنیوم و منگنز هستند. این مواد به تقویت سامانه ایمنی، بهبود عملکرد مغز، کاهش التهاب و تسریع فرآیند التیام کمک می‌کنند. به کودک خود آجیل و دانه‌های مثل بادام، گردو، پسته، کدو تخمک، کتان، آفتابگردان و کنجد بدهید. سعی کنید از آجیل و دانه‌های شور، تلخ و تند خودداری کنید. اگر کودک دچار زخم‌های دهانی است، از دادن آجیل و دانه‌های سفت خودداری کنید.

رژیم غذایی آبله مرغان در کودکان

چه نوع غذاهایی برای کودکان مبتلا به آبله مرغان نامناسب هستند؟

برای رژیم غذایی کودکان مبتلا به آبله مرغان، بهتر است از غذاهای سنگین، تند، تلخ، شور، شیرین و حاوی نشاسته خودداری کنید. برخی از این غذاها عبارتند از:

• غذاهای چرب و سرخ شده: غذاهای چرب و سرخ شده حاوی چربی‌های اشباع و ترانس هستند که باعث افزایش کلسترول خون، فشار خون و التهاب در بدن می‌شوند. این عوامل ممکن است باعث کاهش قدرت سامانه ایمنی و تأخیر در فرآیند التیام شوند. به کودک خود غذاهای چرب و سرخ شده مثل سوسیس، کالباس، همبرگر، پیتزا، پاتاتس فرای، ناگت مرغ و سالاد الویه ندهید.
• غذاهای تند و تلخ: غذاهای تند و تلخ باعث تحریک پوست و مخاط‌ها می‌شوند. این تحریک ممکن است باعث افزایش خارش، التهاب و درد شود. به کودک خود غذاهای تند و تلخ مثل فلفل قرمز، فلفل سبز، پودر قرچ، پودر گشنیز، پودر زیره سبز، پودر لاغورچین، پودر گارام ماسالا و پودر چات ماسالا ندهید.
• غذاهای شور: غذاهای شور باعث افزایش فشار خون و کاهش هیدراتاسیون بدن می‌شوند. این عوامل ممکن است باعث کاهش جریان خون به بافت‌های درگیر و تأخیر در فرآیند التیام شوند. به کودک خود غذاهای شور مثل نمک، سس سویا، سس ترشی، سس گوجه فرنگی، سس مایونز، سس کچاپ، ترشی، زیتون، پنیر شور و چیپس ندهید.
• غذاهای شیرین: غذاهای شیرین باعث افزایش قند خون و کاهش انسولین می‌شوند. این عوامل ممکن است باعث کاهش قدرت سامانه ایمنی و افزایش خطر عفونت ثانویه شوند. به کودک خود غذاهای شیرین مثل شکر، عسل، شیره، مربا، کیک، کلوچه، بیسکوئیت، شکلات، آب نبات، بستنی و دسر ندهید.
• غذاهای حاوی نشاسته: غذاهای حاوی نشاسته باعث افزایش قند خون و کاهش انسولین می‌شوند. همچنین این غذاها ممکن است باعث تحریک پوست و مخاط‌ها شوند. به کودک خود غذاهای حاوی نشاسته مثل سیب زمینی، هلو، ذرت، بانان و نان سفید ندهید.

چگونه رژیم غذایی کودک را در دوران آبله مرغان تنظیم کنیم؟

برای تنظیم رژیم غذایی کودک در دوران آبله مرغان، به نکات زیر توجه کنید:

• تعداد و حجم وعده‌های غذایی: به جای دادن ۳ وعده غذایی سنگین، بهتر است به کودک خود ۵ یا ۶ وعده غذایی سبک بدهید. این کار باعث می‌شود که کودک بتواند مقدار کافی از مواد غذایی را دریافت کند، بدون اینکه سیر شده و از خوردن خودداری کند. همچنین سعی کنید حجم هر وعده غذایی را با توجه به اشتهای کودک تنظیم کنید. اگر کودک خود را مجبور به خوردن مقدار بیشتر از آنچه که می‌خواهد نکنید.
• نحوه پخت و خوردن غذا: سعی کنید غذاهای کودک را با روش‌های پخت سالم مثل بخارپز، جوشاندن، دم‌کردن و پخت در فر تهیه کنید. از پخت در روغن، سرخ‌کردن و سوخاری خودداری کنید. همچنین سعی کنید غذاهای کودک را نرم و له کنید. اگر کودک دچار زخم‌های دهانی است، از دادن غذاهای سفت، خشک، تیز و گرم خودداری کنید.
• افزودن چاشنی‌ها و مکمل‌های غذایی: برای جذاب‌تر کردن طعم و بوی غذاهای کودک، می‌توانید از چاشنی‌های سالم مثل پودر پوست لیمو، پودر نعناع، پودر گل‌گاوزبان، پودر گلاب، پودر شیرین‌بیان، پودر گل محمدی و پودر گلاب استفاده کنید. این چاشنی‌ها علاوه بر تحریک حس بویایی و چشایی، خواص درمانی دارند. همچنین می‌توانید به منظور تامین نیاز بدن به مواد مغذی، از مکمل‌های غذایی مثل قطرات و قرص‌های ویتامین A, C, E, B, D, K, Zn, Fe, Ca, Mg, Se, Mn استفاده کنید. البته قبل از استفاده از هر نوع مکمل غذایی، حتماً با پزشک مشورت کنید.

چگونه با عدم اشتهای کودک در دوران آبله مرغان برخورد کنیم؟

برخلاف بسیاری از فکر می‌کنند، عدم اشتهای کودک در دوران آبله مرغان یک علامت نگران‌کننده نیست. این وضعیت معمولاً به دلیل درد، التهاب، تب و خستگی کودک رخ می‌دهد و با بهبود بیماری از بین می‌رود. اما برای جلوگیری از کمبود مواد غذایی و آب در بدن کودک، به راهکارهای زیر توجه کنید:

• جذاب کردن غذا: سعی کنید غذاهای کودک را با شکل، رنگ و طعم متنوع و جذاب تهیه کنید. می‌توانید از قالب‌های شکل‌دار، تزئینات خوراکی، رنگ‌های طبیعی و چاشنی‌های معطر استفاده کنید. همچنین سعی کنید غذاهای کودک را در ظروف جالب و رنگین سرو کنید. از دادن غذاهای یکنواخت، خسته‌کننده و بی‌طعم خودداری کنید.
• تشویق و تحسین کودک: در کودکان مبتلا به آبله مرغان هر چقدر کودک خود را برای خوردن غذا تشویق و تحسین کنید. به او بگویید که چقدر خوب و باهوش است که غذایش را می‌خورد. به او بگویید که چقدر غذا سالم و خوشمزه است و چقدر به او کمک می‌کند تا زودتر خوب شود. به او بگویید که شما هم همان غذا را می‌خورید و چقدر از آن لذت می‌برید. از دادن جایزه به کودک برای خوردن غذا استفاده کنید. مثلاً به او بگویید اگر غذایش را بخورد، می‌تواند بازی مورد علاقه‌اش را بازی کند یا داستان مورد علاقه‌اش را بخواند.
• استفاده از لقمه‌های کوچک و رنگارنگ: سعی کنید غذاهای کودک را به صورت لقمه‌های کوچک و رنگارنگ تقسیم کنید. این کار باعث می‌شود که کودک حس فشار و سیر شدگی نکند و به راحتی بتواند غذایش را بخورد. همچنین لقمه‌های رنگارنگ باعث جلب توجه و علاقه کودک می‌شوند. مثلاً می‌توانید سالاد مخلوط، پیره پلو، پلو با قارچ، پلو با گلاب، و غیره را به کودک خود بدهید. این غذاها علاوه بر تامین کربوهیدرات و نشاسته، منابع خوب ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند.